Hvað svo ?
Í upphafi nýs árs langar mig að deila með ykkur pælingum um íþróttastarfí víðu samhengi. Ég velti t.d. fyrir mér hvernig við erum að standa okkur og hvort almenn þátttaka sé meðal barna- og unglinga í íþróttastarfi hér í Ölfusinu ? Staðreynd er að við erum ekki mörg en að mínu mati þarf það ekki að koma í veg fyrir almenna góða þátttöku barna og ungmenna í skipulögðu íþróttastarfi. Fjölbreytt framboð af íþróttagreinum sem stendur unga fólkinu okkar til boða þarf ekki heldur að koma í veg fyrir almenna góða þátttöku þvert á greinar. Ég trúi því að það felist ýmist tækifæri í því að ólíkar íþróttagreinar hjálpist að og styðji við þátttöku þvert á greinar. Fleiri spurningar leita á hugann. Eru íþróttafélögin hér með skýr markmið? Hvernig komum við best til móts við þá iðkendur sem skara fram úr? Hvernig eflum við best áhuga unga fólksins okkar fyrir þátttöku í íþróttum og hvað erum við að gera til þess að fá unga fólkið okkar til að iðka íþróttir. Hvað gerum við fyrir fjölskyldur þar sem eru tvö eða fleiri börn á skólaaldri sem vilja stunda íþróttir? Hve hátt hlutfall nemenda í grunnskólanum eru virk í íþróttastarfi? Eiga allir nemendur á grunnskóla kost á því að taka þátt í því íþróttastarfi sem þau hafa áhuga á? Eigum við að koma þjálfun barna- og unglinga meira inn í starf skólanna?
Hér að ofan er töluvert af spurningum og þætti mér gaman og gagnlegt ef við gætum sameiginlega leita svara við þeim.
Það er undarlegt til þess að vita að á meðan við eigum t.d. karla –og kvennalandslið í knattspyrnu sem eru að bæta hverri rósinni á fætur annarri í hnappagatið, að það vanti iðkendur í knattspyrnu. Það er ekki bara okkar veruleiki hér í Ölfusinu, það sama er að gerast hjá nágrönnum okkar. Nú hefur um árabil verið rekið samstarf á milli Selfoss, Hveragerðis og Þorlákshafnar. Reynsla síðustu ára segir okkur að á hverjum stað fyrir sig er ágæt þátttaka á meðal allra yngstu iðkenda, eða upp í 6.-5. flokk. Eftir það virðist fara falla ansi mikið úr hjá okkur á þessu svæði. Meira að segja gerðist það í sumar að það þurfti að bæta Grindavík við til þess að tefla fram liði hjá 2. flokki kvenna. Þetta svæðabundna samstarf gerir það hins vegar að verkum að okkar iðkendur geta æft og leikið kappleiki með sínum sameiginlegum liðum, sem er vel.
En gætum við hugsanlega með samstarfi á milli greina hér í Ölfusinu átt okkar eigin lið í þeim greinum sem við erum að leggja mesta áherslu á ? Ég sé því t.d. ekkert til fyrirstöðu að þjálfarar ólíkra greina vinni markvisst saman og gæti að því að framvinda þeirra iðkenda sé í eðlilegum og góðum farvegi. Það getur komið sér vel að geta valið sér leið síðar, þ.e. reynum að skapa sem flest tækifæri fyrir unga fólkið okkar til að stunda fjölbreyttar íþróttagreinar og setjum það sem markmið að haldasem flestum leiðum opnum fyrir okkar iðkendur fram eftir aldri. Það kemur svo að þeim tímapunkti að viðkomandi íþróttamaður velur sér leið en í raun ætti ekki að vera þörf á slíku fyrr en við 15-16 ára aldur, jafnvel enn seinna, Þá býr iðkandinn að góðum bakgrunni frá ólíkum greinum sem krefjast mismunandi færni. Gott dæmi um það hvernig þjálfarar ólíkra greina vinna saman er frá Þrándheimi í Noregi. Þar er starfræktur Norski Olympíutoppurinn og mikil samvinna er á svæðinu á milli ólíkra greina sem hefur skilað sér í góðri almennri íþróttaþátttöku og íþróttamönnum af þessu svæði í fremstu röð í ólíkum greinum.
Staðan hjá okkur í fótboltanum í Ölfusi er þannig að okkur sárvantar iðkendur frá 5. flokki og uppúr bæði hjá strákum og stelpum. Þessi greinarstúfur er m.a. ákall til samfélagsins okkar um að við fáum til okkar fleiri iðkendur. Ég vil sérstaklega taka fram að ég styð heilshugar við allar aðrar greinar og dreg ekki úr neinum að iðka fleiri en eina íþróttagrein. Samvinna er algjört lykilatriði í því að náum að búa til öflugt og blómlegt íþróttasamfélag sem við getum öll verið stolt af. Í því samhengi er mikilvægt að gera sér grein fyrir því að til að skapa öflugt og gott íþróttasamfélag þarf að koma til virk þátttaka þeirra sem stunda íþróttir, ákjósanlegt umhverfi til að stunda íþróttirnar sem og sjálfboðaliðastarf.
Það að horfa á starfið okkar út frá sem flestum sjónarhornum gerir það enn sterkara. Ég trúi því t.d. það sé brýnt lýðheilsumál að sem flestir finni sér farveg í íþróttastarfi og eða íþróttaþátttöku fyrir lífstíð. Forvarnargildið er ótvírætt. Það er upp úr farvegi sem þessum sem við fáum einstaklinga sem vilja taka almennt þátt í íþróttum sér til gagns og gaman, einstaklinga sem vilja skara fram úr og setja markið hátt og síðast en ekki síst einstaklinga sem eru tilbúnir að leggja á sig og vinna óeigingjarnt starf í þágu þess að skapa íþróttafólkinu okkar umhverfið sem þarf. Allir þátttakendur eru jafn mikilvægir í þessu samhengi.
Ég á mér einlæga von um að með öflugri samvinnu á milli ólíkra greina getum við elft allt okkar íþróttastarf. Orð eru til alls fyrst og þau hef ég nú sett fram í þessum pistli. Næstu skref geta m.a. falist í því að við prófum okkur áfram í þá átt að setja niður samþætta stundatöflu fyrir okkar greinar. Þjálfarar ásamt barna- og unglingaráðum setjist niður og ræði mögulega útfærslu á þessum hugmyndum. Á meðan við stefnum öll í sömu átt erum við sterk saman, en ef leiðir liggja í ólíkar áttir þá verðum við ekki sama aflið og við getum klárlega orðið. Það er í okkar höndum að búa til öflugt íþróttastarf sem við erum stolt af.
Í upphafi nýs árs langar mig að deila með ykkur pælingum um íþróttastarfí víðu samhengi. Ég velti t.d. fyrir mér hvernig við erum að standa okkur og hvort almenn þátttaka sé meðal barna- og unglinga í íþróttastarfi hér í Ölfusinu ? Staðreynd er að við erum ekki mörg en að mínu mati þarf það ekki að koma í veg fyrir almenna góða þátttöku barna og ungmenna í skipulögðu íþróttastarfi. Fjölbreytt framboð af íþróttagreinum sem stendur unga fólkinu okkar til boða þarf ekki heldur að koma í veg fyrir almenna góða þátttöku þvert á greinar. Ég trúi því að það felist ýmist tækifæri í því að ólíkar íþróttagreinar hjálpist að og styðji við þátttöku þvert á greinar. Fleiri spurningar leita á hugann. Eru íþróttafélögin hér með skýr markmið? Hvernig komum við best til móts við þá iðkendur sem skara fram úr? Hvernig eflum við best áhuga unga fólksins okkar fyrir þátttöku í íþróttum og hvað erum við að gera til þess að fá unga fólkið okkar til að iðka íþróttir. Hvað gerum við fyrir fjölskyldur þar sem eru tvö eða fleiri börn á skólaaldri sem vilja stunda íþróttir? Hve hátt hlutfall nemenda í grunnskólanum eru virk í íþróttastarfi? Eiga allir nemendur á grunnskóla kost á því að taka þátt í því íþróttastarfi sem þau hafa áhuga á? Eigum við að koma þjálfun barna- og unglinga meira inn í starf skólanna?
Hér að ofan er töluvert af spurningum og þætti mér gaman og gagnlegt ef við gætum sameiginlega leita svara við þeim.
Það er undarlegt til þess að vita að á meðan við eigum t.d. karla –og kvennalandslið í knattspyrnu sem eru að bæta hverri rósinni á fætur annarri í hnappagatið, að það vanti iðkendur í knattspyrnu. Það er ekki bara okkar veruleiki hér í Ölfusinu, það sama er að gerast hjá nágrönnum okkar. Nú hefur um árabil verið rekið samstarf á milli Selfoss, Hveragerðis og Þorlákshafnar. Reynsla síðustu ára segir okkur að á hverjum stað fyrir sig er ágæt þátttaka á meðal allra yngstu iðkenda, eða upp í 6.-5. flokk. Eftir það virðist fara falla ansi mikið úr hjá okkur á þessu svæði. Meira að segja gerðist það í sumar að það þurfti að bæta Grindavík við til þess að tefla fram liði hjá 2. flokki kvenna. Þetta svæðabundna samstarf gerir það hins vegar að verkum að okkar iðkendur geta æft og leikið kappleiki með sínum sameiginlegum liðum, sem er vel.
En gætum við hugsanlega með samstarfi á milli greina hér í Ölfusinu átt okkar eigin lið í þeim greinum sem við erum að leggja mesta áherslu á ? Ég sé því t.d. ekkert til fyrirstöðu að þjálfarar ólíkra greina vinni markvisst saman og gæti að því að framvinda þeirra iðkenda sé í eðlilegum og góðum farvegi. Það getur komið sér vel að geta valið sér leið síðar, þ.e. reynum að skapa sem flest tækifæri fyrir unga fólkið okkar til að stunda fjölbreyttar íþróttagreinar og setjum það sem markmið að haldasem flestum leiðum opnum fyrir okkar iðkendur fram eftir aldri. Það kemur svo að þeim tímapunkti að viðkomandi íþróttamaður velur sér leið en í raun ætti ekki að vera þörf á slíku fyrr en við 15-16 ára aldur, jafnvel enn seinna, Þá býr iðkandinn að góðum bakgrunni frá ólíkum greinum sem krefjast mismunandi færni. Gott dæmi um það hvernig þjálfarar ólíkra greina vinna saman er frá Þrándheimi í Noregi. Þar er starfræktur Norski Olympíutoppurinn og mikil samvinna er á svæðinu á milli ólíkra greina sem hefur skilað sér í góðri almennri íþróttaþátttöku og íþróttamönnum af þessu svæði í fremstu röð í ólíkum greinum.
Staðan hjá okkur í fótboltanum í Ölfusi er þannig að okkur sárvantar iðkendur frá 5. flokki og uppúr bæði hjá strákum og stelpum. Þessi greinarstúfur er m.a. ákall til samfélagsins okkar um að við fáum til okkar fleiri iðkendur. Ég vil sérstaklega taka fram að ég styð heilshugar við allar aðrar greinar og dreg ekki úr neinum að iðka fleiri en eina íþróttagrein. Samvinna er algjört lykilatriði í því að náum að búa til öflugt og blómlegt íþróttasamfélag sem við getum öll verið stolt af. Í því samhengi er mikilvægt að gera sér grein fyrir því að til að skapa öflugt og gott íþróttasamfélag þarf að koma til virk þátttaka þeirra sem stunda íþróttir, ákjósanlegt umhverfi til að stunda íþróttirnar sem og sjálfboðaliðastarf.
Það að horfa á starfið okkar út frá sem flestum sjónarhornum gerir það enn sterkara. Ég trúi því t.d. það sé brýnt lýðheilsumál að sem flestir finni sér farveg í íþróttastarfi og eða íþróttaþátttöku fyrir lífstíð. Forvarnargildið er ótvírætt. Það er upp úr farvegi sem þessum sem við fáum einstaklinga sem vilja taka almennt þátt í íþróttum sér til gagns og gaman, einstaklinga sem vilja skara fram úr og setja markið hátt og síðast en ekki síst einstaklinga sem eru tilbúnir að leggja á sig og vinna óeigingjarnt starf í þágu þess að skapa íþróttafólkinu okkar umhverfið sem þarf. Allir þátttakendur eru jafn mikilvægir í þessu samhengi.
Ég á mér einlæga von um að með öflugri samvinnu á milli ólíkra greina getum við elft allt okkar íþróttastarf. Orð eru til alls fyrst og þau hef ég nú sett fram í þessum pistli. Næstu skref geta m.a. falist í því að við prófum okkur áfram í þá átt að setja niður samþætta stundatöflu fyrir okkar greinar. Þjálfarar ásamt barna- og unglingaráðum setjist niður og ræði mögulega útfærslu á þessum hugmyndum. Á meðan við stefnum öll í sömu átt erum við sterk saman, en ef leiðir liggja í ólíkar áttir þá verðum við ekki sama aflið og við getum klárlega orðið. Það er í okkar höndum að búa til öflugt íþróttastarf sem við erum stolt af.